Hoe teken je een genogram?
Of je nu een genogram tekent met potlood op papier of digitaal met Roots of Me Genogram Software, de principes blijven hetzelfde. In dit artikel lees je stap voor stap hoe je een genogram tekent.
Wil je je genogramvaardigheden naar een hoger niveau tillen? Bekijk hier tools en trainingen voor het werken met genogrammen.
Stap 1: Bekijk de genogramsymbolen in de handreiking
Er wordt gewerkt met vaste symbolen: een man wordt weergegeven als een vierkantje, een vrouw als een rondje, en de hoofdpersoon krijgt een dikkere omtreklijn. Partners zijn via een lijn verbonden. Ook voor afstammingen, relaties (gehuwd, samenwonend, gescheiden, etc.) en interactiepatronen zijn er vaste symbolen. De volledige lijst met genogramsymbolen vind je in de gratis handreiking op deze pagina.
Stap 2: Teken de hoofdpersoon op het canvas
Begin het genogram door de eerste persoon, de hoofdpersoon, te tekenen. Plaats deze ongeveer op een derde van het canvas, zodat je ruimte hebt om generaties boven (ouders, grootouders) en onder (kinderen) toe te voegen. Schrijf de naam onder het symbool, de leeftijd erin, of het geboortejaar erboven. Geef de hoofdpersoon een dikke rand om het symbool.
Stap 3: Teken de ouders van de hoofdpersoon
Teken de ouders van de hoofdpersoon. Mannen worden meestal links geplaatst, vrouwen rechts, maar in matrifocale families kun je deze volgorde omdraaien. De relatie tussen ouders en kinderen wordt aangegeven met een lijn. Bij adoptie of pleegzorg is deze lijn onderbroken.
Stap 4: Plaats de rest van de familie: broers, zussen, kinderen, grootouders
Vul het volledige familiesysteem in. Voeg broers, zussen, ooms, tantes, grootouders, (ex)partners en kinderen toe. Ook overleden personen, miskramen en doodgeboren kinderen kunnen in het genogram worden opgenomen. Houd rekening met de chronologische volgorde van geboorte: het oudste kind staat links, het jongste rechts, volgens onze leesrichting.
Stap 5: Interacties en verhalen weergeven op het genogram
Nu iedereen op het genogram staat, kun je met behulp van een gekozen thema het genogram verder aanvullen.
Suggesties: Markeer de huidige huishoudens door een gekleurd vlak om de betrokken personen te plaatsen. Duid aan welke relaties hecht zijn en welke minder. Gebruik kleuren, tekst en tekeningen om familieverhalen in het genogram weer te geven.
Liever een digitaal genogram maken?
De voorbeelden in dit artikel zijn gemaakt met Roots of Me Genogram Software. Wij vinden het belangrijk dat iedereen kan oefenen met genogrammen, omdat ze inzicht geven in je familiegeschiedenis en wortels. Daarom kun je Roots of Me twee weken gratis en vrijblijvend uitproberen. Genoeg tijd om je eigen genogram te maken! Interesse? Download het programma hier.
Bekijk hier tools en trainingen voor het werken met genogrammen.
Verder lezen:
- Jessurun, N. (2010). Transculturele vaardigheden voor therapeuten. Bussum: Coutinho.
- Tjin A Djie, K., & Zwaan, I. (2007). Beschermjassen, transculturele hulp aan families. Assen: Van Gorcum.
- Tjin A Djie, K., & Zwaan, I. (2013). De Familieziel: Hoe je geschiedenis kan helpen op je levenspad. Soest: Uitgeverij Prometheus.